تصادفات انحراف از مسیر، مرگبارترین تصادفات!
بر اساس آمار تصادفات در داخل ایران و در سطح جهانی، انحراف از خطوط و مسیر از عوامل اصلی تصادفات بوده و قربانیان بیشتری به نسبت سایر تصادفات می گیرد. در ایران حدود 25 درصد تصادفات به دلیل انحراف از مسیر رخ می دهد. در فروردین ماه سال 98 حدود 24 درصد تصادفات ناشی از انحراف از مسیر بود و این در حالی است که حدود 32 درصد کشته شدگان حوادث در تصادفات انحراف از مسیر جای داشتند. بنابراین به نسبت نرخ وقوع این تصادفات حدود 8 درصد قربانیان بیشتری گرفته اند.
تصادفات ناشی از انحراف از مسیر در سطح جهانی نیز برجسته اند. در آمریکا در سال 2018 حدود 13 هزار نفر در تصادفات انحراف از مسیر کشته شده اند و به طور میانگین این عامل موجب بروز 40 درصد تصادفات است.
عوامل انحراف از مسیر و خطوط کدام‌اند؟
در بروز پدیده انحراف از مسیر و تصادفات ناشی از آن منابع اصلی تصادفات جاده ای یعنی انسان، جاده و وسیله نقلیه هر سه به صورت مجزا و یا در ترکیب با هم می توانند نقش آفرینی کنند. عامل انسانی مانند همیشه فاکتور اصلی در بروز پدیده انحراف از مسیر است. موارد زیر از جمله خطاهای انسانی است که می تواند در بروز این پدیده نقش آفرینی کند:
- بی توجهی به مسیر در اثر حواس پرتی: وقتی راننده مشغول اموری همچون صحبت با مسافر، همراهان و یا تلفن همراه باشد و یا اقدام به برداشتن وسایل و کار کردن با آنها شود، برای مدتی توجهش از مسیر و خطوط جاده منحرف می شود و این می تواند موجب انحراف وسیله از خطوط و یا جاده شود که در این صورت احتمال تصادف وجود دارد.
- عدم نظارت کافی در رانندگی به دلیل مصرف مواد: مصرف نوشیدنی های الکلی و یا مواد مخدر از خطرناک ترین کارهایی است که قبل و یا هنگام رانندگی انجام می شود. راننده تحت تاثیر الکل و مواد مخدر نظارت کافی بر حواس خود را نداشته و عملکرد وی برای رانندگی به شدت افت می کند. این عامل می تواند موجب انحراف راننده از مسیر و بروز انواع تصادفات شود.
- بی توجهی به مسیر در اثر خستگی و خواب آلودگی: از جمله رفتارهای پرخطر رانندگان، رانندگی در هنگام خستگی و خواب آلودگی است. در این حالت نیز همانند رانندگی تحت تاثیر مصرف مواد، عملکرد راننده در انجام امور لازم برای رانندگی ایمن کاهش می یابد و احتمال تصادف وجود دارد.
عامل جاده، مانند همیشه پس از خطاهای انسانی وارد صحنه می شود و در بروز انواع تصادفات از جمله تصادفات انحراف از مسیر نقش بسزایی دارد.
- پیچ های غیر استاندارد: مسیرهای کوهستانی از جمله مسیرهایی است که به دلیل ساختار جغرافیایی خاص، دارای پیچ و خم های بسیاری است و معمولا برخی از این پیچ ها خطرات بیشتری را متوجه رانندگان می کند. پیچیدن از جمله مهمترین و سخت ترین کارهای رانندگی است و مهارت بالایی می طلبد تا بویژه در مسیر های سخت راننده دچار مشکل نشود. پیچ و بویژه پیچ های تند و یا دارای شیب از جمله عوامل برجسته انحراف رانندگان از مسیر بوده و تصادفات زیادی را موجب می شود.
- وجود چاله ها و یا آسفالت بی کیفیت: بسیاری مواقع رانندگان به دلیل وجود چاله های متعدد یا بی کیفیت بودن و نشست قسمتی از جاده تمایل دارند که از خط خود منحرف شده و در خطوط مقابل رانندگی کنند. بی کیفیت بودن جاده خود به صورت مستقیم می تواند عامل انحراف راننده از مسیر و خطوط باشد و وی را در معرض تصادفات قرار دهد.
- علائم ترافیکی ضعیف: علائم ترافیکی به منظور بالا بردن درک راننده از مسیر پیش روی او تعبیه می شوند. اگر این علائم به درستی تعبیه و بروزرسانی نشوند می توانند عامل گمراهی راننده باشند. البته تصادفات این دسته بسیار کمتر و انگشت شمار است.
وسیله نقلیه، به عنوان عامل ریشه ای شماره 3 در بروز تصادفات مطرح است. این عامل نیز می تواند موجب انحراف از مسیر شود.
- نقص فنی وسیله: نقص فنی وسیله به دلیل بی توجهی راننده به امور نگهداری و تعمیرات و یا قطعات غیر استاندارد تولید کنندگان اتفاق می افتد. اگر چه نرخ وقوع نقص فنی در حین رانندگی نسبت به دو عامل خطاهای انسانی و جاده ای کمتر است ولی در صورت بروز این عامل بسیار خطرناک است. مواردی از قبیل ترکیدن تایر، بریدن ترمز، قفل شدن فرمان و غیره از موارد نقص فنی است که به صورت ناخواسته موجب می شود راننده از مسیر خود منحرف و در معرض تصادفات شدید قرار بگیرد.
در بخش خطاهای انسانی، خطاهای تصمیم گیری و عملکردی نیز نقش دارد ولی صرفا خطاهای تشخیصی مطرح شده که نقش پررنگ تری دارند. در اینجا خطای تصمیم گیری انسانی در ترکیب با عامل جاده که از جمله موارد پرخطر است را مطرح می کنیم.
سرعت بالا در پیچ
سرعت بالا در شرایط نامناسب از جمله خطاهای تصمیم گیری انسانی در رانندگی است که حوادث زیادی را بوجود می آورد. یکی از خطرناک ترین تصمیم های رانندگی سرعت بالا در پیچ است. از آنجاییکه کنترل و هدایت ماشین در پیچ سخت از حالت عادی است، در صورت بالا بودن سرع به شدت این وضعیت افزوده می شود و احتمال انحراف وسیله از مسیر و تصادف بیشتر می شود. مطابق گزارش سازمان ایمنی ترافیک بزرگراه های آمریکا در سال 2008 سرعت بالا در پیچ به تنهایی عامل 5 درصد از تصادفاتی است که در آن عامل انسانی عامل اصلی تصادف است.
انواع تصادفات انحراف از مسیر
حال که عوامل اصلی انحراف از مسیر را بررسی کردیم می توانیم انواع تصادفات ناشی از انحراف از مسیر را مورد بررسی قرار دهیم. تصادفات ناشی از انحراف از خطوط را می توان در یکی از موارد زیر دسته بندی کرد:
- واژگونی: در برخی مواقع وقتی راننده به دلایل مطرح شده در بالا از مسیر منحرف می شود، در نهایت واقعه با واژگونی خودرو همراه است. واژگونی خودرو از جمله تصادفات شدید است و نرخ خسارت، جراحت و مرگ و میر ناشی از آن بالا است.
- برخورد شاخ به شاخ: برخی مواقع در اثر انحراف اولیه و مواردی از جمله عدم مهارت راننده در کنترل وسیله شامل جبران بیش از حد فرمان، وسیله در معرض تصادف با وسایل لاین مقابل قرار می گیرد. این نوع تصادف، تصادف شاخ به شاخ یا تصادف از روبرو است که بر اساس ساده ترین قوانین فیزیکی شدت برخورد در آن بسیار بالا بوده و این تصادفات بسیار کشنده هستند.
- برخورد از بغل: در برخی موارد انحراف جزئی یا انحراف شدید از خطوط موجب برخورد وسیله به سپرهای جلو و عقب خودروهای دیگر می شود. این نوع تصادفات نیز می تواند موجب انحراف کامل از جاده و واژگونی شود.
- برخورد به موانع: در مواردی راننده از جاده منحرف و به موانعی از جمله درخت، ساختمان و غیره برخورد کرده و متوقف می شود.
سیستم‌های کمک راننده برای رانندگی امن و کاهش تصادفات
با توجه به نقش اساسی منبع انسانی و خطاهای تشخیص از جمله حواس پرتی، خستگی و خواب آلودگی و خطاهای تصمیم گیری از جمله سرعت بالا در بروز تصادفات، یکی از راه حل های اساسی برای حذف و یا کاهش اثر این عوامل بکارگیری سیستم های هوشمند کمک راننده است. شرکت رهبین بیش از 3 سال است به صورت تخصصی در زمینه طراحی و تولید سیستم های کمک راننده هوشمند فعالیت دارد. در صورت تمایل به اطلاعات بیشتر در رابطه با این سیستم ها و نحوه عملکرد آنها بر روی لینک های زیر کلیک کنید:
- سیستم هشدار برخورد از جلو: تکنولوژی رهبین برای جلوگیری از تصادف با موانع جلوی ماشین ( مشاهده دموها )
- سیستم هشدار انحراف از مسیر: تکنولوژی رهبین برای کاهش تصادفات انحراف از مسیر (مشاهده دموها)
- سیستم هشدار تابلوهای سرعت: تکنولوژی رهبین برای کاهش تصادفات تجاوز از سرعت مجاز (مشاهده دموها)
- سیستم هشدار برخورد از عقب: تکنولوژی رهبین برای پایش نقاط کور عقب خودرو و کاهش برخورد از عقب (مشاهده دموها)